ЦХИНВАЛ, 19 мар - Sputnik, Гӕбӕраты Элина. Хуссар Ирыстоны ссардтой Ереды трагедийы амӕттӕгты рухс нӕмттӕ. Згъудеры уӕлмӕрды, цы ран ӕфсымӕрон ингӕны баныгӕдтой гуырдзиаг националистты 12 амӕттаджы, ӕрӕмбырд сты дӕсгай адӕм, уыдон сӕвӕрдтой дидинтӕ сабыр цӕрджыты ингӕнмӕ.
1991 азы 18 марты Ереды хъæуы цур гуырдзиаг хотыхджын ӕфсӕддонтӕ рахизын кодтой Дменисæй Цхинвалмæ цæуæг автобусæй 25 ироны. Сылгоймæгтæ æмæ сывæллæтты фæнадтой, стæй сæ ауагътой. 12 ирон нӕлгоймаджы та бирӕ фыдмиты фӕстӕ удæгасæй баныгæдтой. Бирӕ ӕзты дӕргъы уыдон нымад цыдысты ӕбӕрӕгӕй сӕфтыл. Сæ ингæны бынат сын ссардтой æрмæстдæр дыууæ азы фæстæ.
Фыдохы митингы президент Бибылты Анатолий банысан кодта, ӕвирхъау митӕ, кӕцытӕ сӕххӕст кодтой гуырдзиаг ӕфсӕддонтӕ, никуы бамбӕрдзӕн хуымӕтӕг адӕймаг.
Паддзахады сӕргълӕууӕг бахахх кодта, ирон адӕмы геноцид, кӕцы райдыдта 1920 азы, адарддӕр кодтой 90-ӕм ӕзты дӕр.
"Ацы аз мах уадзӕм мысӕн мадзӕлттӕ ирон адӕмы геноциды 100-ӕм афӕдзы боны цытӕн, ӕмӕ нӕ фӕнды равдисын дунейӕн, этнос скуынӕг кӕнын у фыдракӕнд дзыллӕйы ныхмӕ. Уый нӕй гӕнӕн ныббарын ӕмӕ ферох кӕнын. Мах ӕрвылаз ӕрӕмбырд вӕййӕм ам, афтӕ ма Зары фӕндагыл ӕмӕ 7 августы дӕр, цӕмӕй ноджы иу хатт ӕрсидӕм дунейы ӕхсӕнадмӕ, цӕмӕй бамбарой, геноцид ма банымайын дӕр у стыр фыдракӕнд", - загъта президент.
Историкон зонадты кандидат Тадтаты Таймураз банымадта Ереды трагеди иууыл ӕвирхъаудӕр цаутӕй сӕ иуыл ирон адӕмы историйы.
Трагедийы амӕтттӕгты бинонты номӕй раныхас кодта Дыгъуызты Николай.
"Бузныг, кӕй нӕ рох кӕнут ацы трагеди. 29 азы рацыд, фӕлӕ мах хъуамӕ ма рох кӕнӕм фыдмитӕ, кӕцытӕ арӕзтой гуырдзиӕгтӕ нӕ адӕмӕн", - загъта Дыгъуызты Николай.
Фыццаг хатт уголовон хъуыддаг 12 ироны амарыны фӕдыл бакодтой 14 апрелы 1991 азы. Ӕрӕмбырд кодтой фӕдагуырды ӕрмӕджытӕ, фӕлӕ сабыр цӕрджыты амарыны аххосджынты нӕ бафхӕрдтой.